علائم ترش کردن

علائم ترش کردن + علت و درمان و راههای پیشگیری از آن در سایت پرشین زی . امیدواریم که این مطلب مورد توجه شما قرار گیرد.

ترش کردن یا سوزش سر دل، احساس سوزش ناخوشایندی است که در قسمت پایین قفسه سینه و پشت جناغ سینه احساس می‌شود و گاهی ممکن است به گلو نیز برسد. این سوزش اغلب با طعم تلخی یا ترشی در دهان همراه است. علائم دیگر ترش کردن می‌تواند شامل درد قفسه سینه، حالت تهوع، استفراغ (گاهی با محتویات غذایی یا صفرا)، سرفه مزمن، گرفتگی صدا، آروغ زدن مکرر، نفخ و احساس پری در معده باشد. شدت و دفعات بروز این علائم در افراد مختلف متفاوت است و می‌تواند از احساس سوزش خفیف و گاه به گاه تا درد شدید و مکرر متغیر باشد. در برخی موارد، ترش کردن می‌تواند با علائم بیماری‌های قلبی اشتباه گرفته شود، بنابراین تشخیص صحیح آن توسط پزشک اهمیت دارد.

آشنایی با ترش کردن

ترش کردن زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده به مری برمی‌گردد. مری لوله‌ای است که غذا را از دهان به معده می‌رساند. در محل اتصال مری به معده، دریچه‌ای عضلانی به نام “اسفنکتر تحتانی مری” وجود دارد که مانند یک شیر یک طرفه عمل می‌کند. این دریچه در هنگام بلع غذا باز می‌شود تا غذا وارد معده شود و سپس بسته می‌شود تا از برگشت اسید معده به مری جلوگیری کند. در صورت ضعیف شدن این دریچه یا شل شدن بیش از حد آن، اسید معده می‌تواند به مری برگردد و باعث ایجاد سوزش و التهاب در دیواره مری شود. این وضعیت ریفلاکس معده به مری یا GERD نامیده می‌شود و ترش کردن یکی از علائم اصلی آن است.

علت ترش کردن

عوامل مختلفی می‌توانند باعث ترش کردن شوند. برخی از شایع‌ترین علل ترش کردن عبارتند از:

عادات غذایی نامناسب: مصرف غذاهای چرب و سنگین، نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، الکل، شکلات، مرکبات، گوجه فرنگی و نعناع می‌تواند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده شود.

چاقی: اضافه وزن و چاقی، به ویژه چاقی شکمی، فشار داخل شکم را افزایش می‌دهد و می‌تواند باعث برگشت اسید معده به مری شود.

سیگار کشیدن: سیگار باعث تضعیف اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده می‌شود.

مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند آسپرین، ایبوپروفن و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی می‌توانند باعث تحریک معده و افزایش ترشح اسید معده شوند.

بارداری: در دوران بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش فشار داخل شکم، احتمال ترش کردن بیشتر می‌شود.

فتق هیاتال: فتق هیاتال به حالتی گفته می‌شود که قسمتی از معده از طریق دیافراگم به داخل قفسه سینه جابجا می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث اختلال در عملکرد اسفنکتر تحتانی مری و افزایش احتمال ترش کردن شود.

عوامل دیگر: استرس، خوابیدن بلافاصله بعد از غذا، پوشیدن لباس‌های تنگ و خم شدن بعد از غذا نیز می‌توانند باعث ترش کردن شوند.

درمان ترش کردن

درمان ترش کردن به شدت علائم و علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در موارد خفیف، تغییر در سبک زندگی و عادات غذایی می‌تواند به کنترل علائم کمک کند. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به مصرف دارو باشد. برخی از روش‌های درمان ترش کردن عبارتند از:

تغییر در سبک زندگی:

کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاقی

پرهیز از مصرف غذاهای محرک مانند غذاهای چرب، نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، الکل، شکلات، مرکبات، گوجه فرنگی و نعناع

خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و مکرر به جای وعده‌های غذایی بزرگ

اجتناب از خوابیدن بلافاصله بعد از غذا ( حداقل ۲ تا ۳ ساعت صبر کنید)

بالا بردن سر تخت حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر هنگام خواب

پرهیز از پوشیدن لباس‌های تنگ

ترک سیگار

داروها:

آنتی اسیدها: مانند آلومینیوم ام جی اس، منیزیم هیدروکسید و کلسیم کربنات که به خنثی کردن اسید معده کمک می‌کنند.

مهارکننده‌های پمپ پروتون: مانند امپرازول، لانسوپرازول و پنتوپرازول که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند.

مسدود کننده‌های گیرنده H2: مانند رانیتیدین و فاموتیدین که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند.

پروکینتیک‌ها: مانند متوکلوپرامید و دومپریدون که به تخلیه سریع‌تر معده کمک می‌کنند.

جراحی: در موارد بسیار نادر و شدید که به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهند، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

عوارض ترش کردن

ترش کردن در اکثر موارد یک مشکل خفیف و گذرا است. اما در صورت تداوم و عدم درمان، می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. برخی از عوارض ترش کردن عبارتند از:

ازوفاژیت: التهاب دیواره مری که می‌تواند باعث درد هنگام بلع، سوزش و خونریزی شود.

تنگی مری: باریک شدن مری در اثر التهاب و زخم که می‌تواند باعث اختلال در بلع شود.

مری بارت: تغییر در سلول‌های پوششی مری که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.

آسم: ترش کردن می‌تواند باعث تحریک راه‌های هوایی و تشدید علائم آسم شود.

پوسیدگی دندان: برگشت اسید معده به دهان می‌تواند باعث آسیب به مینای دندان و پوسیدگی آن شود.

درمان خانگی ترش کردن

برخی از روش‌های درمان خانگی می‌توانند به تسکین علائم ترش کردن کمک کنند. البته این روش‌ها نباید جایگزین درمان پزشکی شوند و در صورت تداوم علائم باید به پزشک مراجعه کرد. برخی از روش‌های درمان خانگی ترش کردن عبارتند از:

مصرف جوشانده زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است و می‌تواند به کاهش التهاب مری و تسکین سوزش سر دل کمک کند. برای تهیه جوشانده زنجبیل، یک قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و به مدت ۱۰ دقیقه دم بگذارید. سپس آن را صاف کرده و میل کنید.

درمان خانگی ترش کردن

ترش کردن معده یا سوزش سر دل، یکی از مشکلات گوارشی شایع است که بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری برمی‌گردد و باعث ایجاد سوزش و ناراحتی در قفسه سینه و گلو می‌شود. خوشبختانه، علاوه بر درمان‌های دارویی، روش‌های خانگی بسیاری نیز برای تسکین و کنترل ترش کردن وجود دارد. در ادامه به برخی از موثرترین این روش‌ها اشاره می‌کنیم:

مصرف جوشانده زنجبیل: زنجبیل با خواص ضد التهابی خود می‌تواند به کاهش التهاب مری و تسکین سوزش سر دل کمک کند. برای تهیه جوشانده زنجبیل، یک قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و به مدت ۱۰ دقیقه دم بگذارید. سپس آن را صاف کرده و میل کنید. می‌توانید برای طعم بهتر، کمی عسل یا لیموترش به آن اضافه کنید.

مصرف چای بابونه: بابونه با خواص آرام‌بخش خود می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب که از عوامل تشدید کننده ترش کردن هستند، کمک کند. همچنین، بابونه دارای خواص ضد التهابی نیز هست و می‌تواند به تسکین التهاب مری کمک کند. برای تهیه چای بابونه، یک قاشق غذاخوری گل بابونه خشک را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و به مدت ۱۰ دقیقه دم بگذارید. سپس آن را صاف کرده و میل کنید.

مصرف موز: موز به دلیل داشتن پتاسیم و فیبر، می‌تواند به خنثی کردن اسید معده و بهبود هضم غذا کمک کند. همچنین، موز باعث افزایش تولید مخاط در معده می‌شود که می‌تواند از دیواره معده در برابر اسید محافظت کند.

مصرف بادام: بادام حاوی روغن‌های طبیعی است که می‌توانند به پوشش دیواره مری و کاهش سوزش سر دل کمک کنند. همچنین، بادام سرشار از کلسیم است که می‌تواند به خنثی کردن اسید معده کمک کند.

مصرف شیر سرد: شیر سرد می‌تواند به طور موقت سوزش سر دل را تسکین دهد. کلسیم موجود در شیر می‌تواند به خنثی کردن اسید معده کمک کند و سرد بودن شیر می‌تواند به کاهش التهاب مری کمک کند.

مصرف سرکه سیب: سرکه سیب اگرچه اسیدی است، اما می‌تواند به تعادل سطح pH معده و کاهش ترش کردن کمک کند. برای مصرف سرکه سیب، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب اضافه کرده و قبل از غذا میل کنید.

مصرف جوش شیرین: جوش شیرین یک آنتی اسید طبیعی است که می‌تواند به خنثی کردن اسید معده و تسکین سوزش سر دل کمک کند. برای مصرف جوش شیرین، یک قاشق چایخوری جوش شیرین را به یک لیوان آب اضافه کرده و میل کنید. اما توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد جوش شیرین می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد.

بالا بردن سر تخت: بالا بردن سر تخت حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر می‌تواند به جلوگیری از برگشت اسید معده به مری هنگام خواب کمک کند.

مصرف وعده‌های غذایی کوچک‌تر و مکرر: خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و مکرر به جای وعده‌های غذایی بزرگ می‌تواند به کاهش فشار بر معده و کاهش ترش کردن کمک کند.

پرهیز از خوابیدن بلافاصله بعد از غذا: حداقل ۲ تا ۳ ساعت بعد از غذا صبر کنید و سپس بخوابید. خوابیدن بلافاصله بعد از غذا می‌تواند باعث برگشت اسید معده به مری شود.

پرهیز از مصرف غذاهای محرک: از مصرف غذاهای چرب، نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، الکل، شکلات، مرکبات، گوجه فرنگی و نعناع که می‌توانند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده شوند، خودداری کنید.

کاهش وزن: در صورت اضافه وزن یا چاقی، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار بر معده و کاهش ترش کردن کمک کند.

ترک سیگار: سیگار باعث تضعیف اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده می‌شود.

تشخیص ترش کردن

تشخیص ترش کردن معمولاً بر اساس علائم بیمار و شرح حال او انجام می‌شود. پزشک ممکن است سوالاتی در مورد نوع و شدت علائم، زمان بروز علائم، عوامل تشدید کننده علائم، سابقه بیماری‌های گوارشی و داروهای مصرفی بپرسد. در برخی موارد، برای تایید تشخیص و رد سایر بیماری‌ها، ممکن است نیاز به انجام آزمایشات و بررسی‌های بیشتر باشد. برخی از این آزمایشات عبارتند از:

آندوسکوپی فوقانی: در این روش، یک لوله نازک و منعطف مجهز به دوربین از طریق دهان به مری، معده و اثنی عشر فرستاده می‌شود تا پزشک بتواند دیواره این اعضا را مشاهده کند و وجود التهاب، زخم یا سایر ناهنجاری‌ها را بررسی کند.

مانومتری مری: در این روش، فشار عضلات مری و اسفنکتر تحتانی مری اندازه‌گیری می‌شود تا عملکرد این عضلات ارزیابی شود.

pH متری مری: در این روش، میزان اسیدیته مری در طول ۲۴ ساعت اندازه‌گیری می‌شود تا میزان برگشت اسید معده به مری تعیین شود.

بررسی بلع باریم: در این روش، بیمار مایع حاوی باریم را می‌نوشد و سپس از مری، معده و اثنی عشر عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌شود. باریم باعث بهتر دیده شدن این اعضا در عکس می‌شود.

راه‌های پیشگیری از ترش کردن

ترش کردن یا سوزش سردل، احساس سوزش ناخوشایندی است که در اثر برگشت اسید معده به مری ایجاد می‌شود. خوشبختانه با رعایت برخی نکات ساده در سبک زندگی و عادات غذایی می‌توان از بروز این مشکل پیشگیری کرد یا شدت و دفعات آن را کاهش داد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از ترش کردن اشاره می‌کنیم:

تغذیه:

وعده‌های غذایی کوچک و مکرر: به جای سه وعده غذایی بزرگ، وعده‌های غذایی کوچک‌تر و مکرر در طول روز مصرف کنید. این کار به کاهش فشار بر معده و جلوگیری از تولید بیش از حد اسید معده کمک می‌کند.

آهسته غذا خوردن: غذا را به آرامی بجوید و با عجله غذا نخورید. جویدن کامل غذا به هضم بهتر آن و کاهش فشار بر معده کمک می‌کند.

پرهیز از غذاهای محرک: از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده، نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، الکل، شکلات، مرکبات، گوجه فرنگی، نعناع، سیر و پیاز که می‌توانند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده شوند، خودداری کنید.

محدود کردن مصرف چربی: مصرف زیاد چربی باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری و تاخیر در تخلیه معده می‌شود که می‌تواند منجر به ترش کردن شود.

مصرف فیبر کافی: فیبر به بهبود هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند که می‌تواند به طور غیر مستقیم در کاهش ترش کردن موثر باشد. میوه‌ها، سبزیجات و غلات سبوس‌دار منابع خوبی از فیبر هستند.

سبک زندگی:

کاهش وزن: در صورت اضافه وزن یا چاقی، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار بر معده و کاهش ترش کردن کمک کند.

ترک سیگار: سیگار باعث تضعیف اسفنکتر تحتانی مری و افزایش تولید اسید معده می‌شود.

پرهیز از خوابیدن بلافاصله بعد از غذا: حداقل ۲ تا ۳ ساعت بعد از غذا صبر کنید و سپس بخوابید. خوابیدن بلافاصله بعد از غذا می‌تواند باعث برگشت اسید معده به مری شود.

بالا بردن سر تخت: بالا بردن سر تخت حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر می‌تواند به جلوگیری از برگشت اسید معده به مری هنگام خواب کمک کند.

پوشیدن لباس‌های گشاد: از پوشیدن لباس‌های تنگ که به معده فشار می‌آورند، خودداری کنید.

مدیریت استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش تولید اسید معده و تشدید ترش کردن شود. برای مدیریت استرس از روش‌های مختلفی مانند ورزش، یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق استفاده کنید.

مصرف داروها با شکم پر: در صورت مصرف داروهایی که می‌توانند باعث ترش کردن شوند، آن‌ها را با شکم پر مصرف کنید.

سایر نکات:

نوشیدن آب کافی: نوشیدن آب کافی به هضم بهتر غذا و رقیق شدن اسید معده کمک می‌کند.

مصرف آدامس بدون قند: جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا باعث افزایش تولید بزاق می‌شود که می‌تواند به خنثی کردن اسید معده کمک کند.

مراقبت از سلامت دهان و دندان: برگشت اسید معده به دهان می‌تواند باعث آسیب به مینای دندان و پوسیدگی آن شود. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند.

با رعایت این نکات می‌توانید به طور موثری از بروز ترش کردن پیشگیری کنید یا شدت و دفعات آن را کاهش دهید. در صورت تداوم یا شدید بودن علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید.