تزیین ذرت برای شب یلدا

تزیین ذرت برای شب یلدا + طرح های زیبا برای تزیین ذرت برای یلدای ۱۴۰۲ در سایت پرشین زی . ایمدواریم که این مطلب مورد توجه شما قرار گیرد.

شب یلدا یا همان شب چله، از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که در آخرین شب پاییز، به‌عنوان بلندترین شب سال، با شور و شوق زیادی جشن گرفته می‌شود.

شب یلدا یا شب چله درست مثل چهارشنبه‌سوری و عید نوروز، یکی از جشن های ایران باستان است که از غروب آخرین روز پاییز شروع می‌شود و با طلوع آفتاب در اولین روز زمستان به پایان می‌رسد. شب يلدا چه قبل و چه بعد از اسلام، در فرهنگ ايران جایگاه خاصی داشته و همیشه انگيزه‌ای برای دورهمی اقوام دور و نزدیک، دور سفره‌ای پربرکت محسوب شده است؛ موضوعی كه زمينه ارتباط بيشتر و پیوند محكم‌تر خانواده‌ها را فراهم می‌کند.

در آستانه شب یلدا، شور وصف‌ناپذیری بین خانواده‌های ایرانی به پا می‌شود؛ چراکه می‌خواهند خود را برای این شب آماده کنند. بی‌شک خرید آجیل و میوه‌هایی همچون هندوانه و انار، از نخستین كارهایی است كه ایرانی‌ها در این شب انجام می‌دهند.

شب یلدا را با نام‌هایی همچون شب چله، خورشید شکست‌ناپذیر، میلاد مهر و… نیز می‌شناسند که به آخرین شب پاییز و طولانی‌ترین شب سال گفته می‌شود. برگزاری مراسم شب یلدا بین ایرانی‌ها قدمتی بالغ بر هفت هزار سال دارد؛ در واقع، نیاکان ما دریافته بودند که اولین شب زمستان، بلندترین شب سال است. با اینکه در هیچ دوره‌ای از تاریخ ایران، حکومت‌ها لزومی بر برگزاری این شب نمی‌دیدند؛ ایرانیان از دیرباز یلدا را پاس داشته‌اند.

مردم دوران کهن به دام‌داری و کشاورزی اشتغال داشتند و زندگی خود را بر اساس طبیعت تنظیم می‌کردند؛ به‌طوری که تغییر فصل و کوتاهی یا بلندی شب و روز تاثیری بسزایی بر زندگی آن‌ها داشت. از همین رو، اهمیت ویژه‌ای برای نور، گرما و بلندی روزها قائل بودند و آن را نیک و پسندیده می‌دانستند؛ اما زمستان، سرما و شب‌های بلند آن خیلی خوشایند آن‌ها نبود.

در آیین مهر، آخرین شب پاییز به‌عنوان شب تولد خورشید به شمار می‌رود؛ زمانی که ایزدمهر درست در سیاهی شبی بلند و سرد، از غاری در کوه‌های البرز پدیدار می‌شود و خورشید نورافزا را به ارمغان می‌آورد. شب چله در واقع شب تولد و ظهور خورشید محسوب می‌شود. در کتاب «از اسطوره تا تاریخ» به نقل از دکتر مهرداد بهار آمده است:

شب یلدا، تولد مهر یا میترا نیست؛ بلکه تولد خورشید است. مهر با خورشید تفاوت‌هایی دارد.

طبق تقویم مردم ایران باستان نیز چله مصادف با شب تولد خورشید است و با وجودی که خورشید و مهر ارتباط تنگاتنگی با هم دارند، یکی نیستند. پس از آنکه ایرانیان به آیین زرتشت گرویدند، آداب آیین مهر به بخشی از آیین زرتشت تبدیل شد. طبق آنچه در کتاب آثار الباقیه آمده است، زرتشتیان روز اول دی را «خور‌روز» یا همان روز خورشید می‌دانستند و به جشنی که در این روز برگزار می‌شد، «نودروز» می‌گفتند؛ زیرا بازه زمانی شب یلدا تا عید نوروز ۹۰ روز بود. طبق مطالب کتاب قانون مسعودی، اولین روز از دی‌ ماه، «خره‌روز» یا «خرم‌روز» نام داشت و منتسب به اهورامزدا بود. زمانی که در عصر ساسانیان، دین زرتشت دین رسمی کشور معرفی شد، اهمیت آیین مهر در نهادهای حکومتی و در زندگی مردم همچنان بارز بود؛ امری که در نقوش به‌جامانده از این عصر به‌ روشنی نمایان است.

بر اساس سنتی دیرینه در آیین مهر، شاهان ایرانی با فرارسیدن روز اول دی‌ تاج و تخت شاهی را رها می‌کردند، با پوشیدن جامه‌ای سپید راهی صحرا می‌شدند و بر فرشی سپید می‌نشستند. نگهبان‌های کاخ و خدمتکاران در این روز آزاد بودند و مثل دیگران زندگی می‌کردند. به این ترتیب همه از پادشاه تا مردم عادی، مقامی یکسان داشتند و هیچ‌کس حق دستوردادن به دیگران را نداشت. علاوه بر این، در چنین روزی ریختن خون حتی گوسفند و مرغ و همین طور جنگیدن ممنوع بود. نیروهای دشمن ایران نیز که به این موضوع واقف بودند، به‌صورت موقت دست از جنگ و کشتار برمی‌داشتند که گاهی اوقات به صلح طولانی می‌انجامید.

مردم ایران باستان به احترام «اهورامزدا» و «مهر» دور هم جمع می‌شدند و به خوردن، نوشیدن و شادمانی می‌پرداختند. سفره‌ای به نام «میَزد» (به‌معنای میزبانی) در این شب پهن می‌کردند که در آن میوه‌های فصل و خشکبار و آجیل وجود داشت که در اصطلاح زرتشتیان، «لُرک» (Lork) گفته می‌شود. وسایل نیایش نظیر بخوردان، آتشدان، عطردان و… نیز در این سفره قرار می‌گرفت.

پس از اشاعه آیین مهر در اروپا، مراسم شب یلدا یا شب‌ چله به مناسبت روز زایش مهر و نور برگزار می‌شد و حتی پس از رواج مسیحیت، آداب‌ورسوم این آیین در زندگی مردم و بین رومیان همچنان باقی ماند. فرقه‌های مختلف مسیحیت تا سال ٣۵٠ میلادی به این نتیجه رسیدند که روز ششم ژانویه را روز میلاد مسیح (ع) معرفی کنند؛ اما با توجه به نفوذ آیین مهر، کلیسای روم مجبور شد تا روز تولد عیسی مسیح (ع) را در همان روز تولد میترا یا مهر قرار دهد تا با این کار جشن آیین مهر به فراموشی سپرده شود.

با افزایش قدرت کلیسای روم، به‌تدریج سایر فرقه‌های مسیحیت نیز همین روند را در پیش گرفتند؛ اما کلیسای ارمنی و ارتدوکس شرقی همچنان میلاد مسیح (ع) را روز ششم ژانویه می‌دانند. پژوهشگران معتقدند که ٢١ یا ٢۵ دسامبر طبق اشاره‌های انجیل به فصل زراعت و اعتدال هوا و تاریخ اولیه‌ مسیحیت اختصاص دارد و این روز به‌عنوان میلاد عیسی مسیح (ع) به شمار نمی‌رود. اولین جشن‌های کریسمس، هدیه‌ و میراثی از ایران کهن به دنیا هستند که تا به امروز زنده و پابرجا مانده‌اند.

کلمه‌ نوئل ریشه‌ای‌ رومی دارد که از «ناتال» به‌معنای تولد گرفته شده است. علاوه بر این، کلاه بابانوئل به کلاه موبدان آیین مهر شباهت دارد؛ جالب‌تر اینکه، درخت کاج و ستاره‌ روی آن در مراسم کریسمس نیز میراث آیین مهر به شمار می‌رود. رومیان درختان همیشه سبز مانند کاج را نشانه‌ قدرت و غلبه‌ میترا بر زمستان و سرما می‌دانستند. در حجاری‌های به‌جامانده از آیین مهر می‌توان شاهد درخت کاج یا سرو در کنار مهر و آناهیتا بود که در نقوش تزیینی ایرانی به‌شکل بته‌جقه رسم شده‌اند.

فاصله زمانی بین غروب آفتاب ۳۰ آذر تا طلوع آفتاب اول دی، شب یلدا به حساب می‌آید. در کتاب «برهان قاطع» نوشته «محمد حسین بن خلف تبریزی» در توضیح واژه «یلدا» آمده است:

یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جدَی و آخر قوس باشد و آن درازترین شب‌ها است. در تمام سال و در آن شب یا نزدیک به آن شب، آفتاب به برج جدی تحویل می‌کند و گویند آن شب به غایت شوم و نامبارک است و بعضی گفته‌اند شب یلدا یازدهم جدی است.

در گذشته ایرانیان این شب را در دامنه کوه‌های البرز سپری می‌کردند و تا دمیدن پرتو پگاه و زایش مجدد خورشید به انتظار می‌نشستند. در برخی از نیایشگاه‌های پیروان آیین مهر نیز در شب یلدا مراسم نیایش بر پا بود تا شکست اهریمن و پیروزی مهر را از خداوند طلب کنند.

در اولین روز دی ماه هر سال، زمین به نقطه انقلاب زمستانی می‌رسد و به این ترتیب، کوتاه‌ترین روز و بلندترین شب سال در نیم‌کره شمالی و بلندترین روز سال در نیم‌کره جنوبی اتفاق می‌افتد. جالب اینکه طول شب در نیم‌کره شمالی یکسان نیست؛ به‌عنوان مثال، طول شب و روز در استوا برابر است و هرچه به‌طرف قطب بروید، طول شب یلدا بیشتر می‌شود. در واقع، بلندی شب یلدا به موقعیت جغرافیایی بستگی دارد.

در شب یلدا، فاصله خورشید با مدار سماوی به طولانی‌ترین اندازه خود می‌رسد و به همین دلیل طولانی‌ترین شب سال اتفاق می‌افتد؛ هرچند که این طولانی بودن تنها یک دقیقه با سایر شب‌ها متفاوت است.