تزیین سفره شب یلدا لاکچری

تزیین سفره شب یلدا لاکچری + زیباترین و لاکچری ترین سفره های شب یلدا در سایت پرشین زی . امیدواریم که این مطلب مورد توجه شما قرار گیرد.

یلدا واژه‌ای سُریانی به معنای زایش و تولد است.

درباره وجه تسمیه واژه «یلدا» دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی آن را لغتی سریانی و هم‌ریشه با واژه‌های عربی «تولد»، «ولادت»، «میلاد»، «یولد» و «یلد» می‌دانند که اشاره به تولد ایزد مهر یا «خورشید» دارد. برخی دیگر نیز یلدا را واژه‌ای اوستایی معرفی می‌کنند.

شب چله در حقیقت همان شب یلدا است. چون از فردای این شب، چله بزرگ زمستان آغاز می‌شود به آن شب چله می‌گویند. عدد ۴۰ از دیرباز جایگاه خاصی در فرهنگ ایران داشته است. ایرانیان باستان زمستان را به «چله بزرگ» و «چله کوچک» تقسیم کرده بودند که شامل دو بخش چهل روزه می‌شد. آخرین شب آذر را چله نامیده‌اند؛ زیرا از آغاز چله بزرگ و آمدن سرمای زمستان حکایت دارد. درست ۴۰ روز بعد جشن سده بر پا می‌شود که به‌مناسبت پایان چله بزرگ و آغاز چله کوچک است.

در شب یلدا، خورشید در بیشترین فاصله با مدار سماوی قرار می‌گیرد و همین اتفاق باعث می‌شود طولانی‌ترین شب سال رخ دهد. البته این طولانی بودن تنها یک دقیقه با دیگر شب‌ها تفاوت دارد.

قدیم دور کرسی می‌نشستند. قبل‌تر از آن دور آتش جمع می‌شدند و الان بخاری‌ها مجلس را گرم می‌کنند. آتش در گذشته نماد خورشید بود و برپا کردن آتش به خاطر پاسداشتش انجام می‌شده است. البته برخی هم عقیده دارند که آتش را برای برطرف کردن نحسی اهریمن و تاریکی روشن می‌کردند. وظیفه این آتش از بین بردن و فراری دادن تاریکی و نیروهای اهریمنی بوده است.

مثل‌گویی که نوعی شعرخوانی و داستان‌خوانی است در قدیم اجرا می‌شده‌. به این صورت که خانواده‌ها در این شب گرد هم می‌آمدند و پیرترها برای همه قصه‌هایی تعریف می‌کردند که بیشتر قهرمان‌های آن جانوران، دیوان و پریان هستند و برای سرگرمی و خوشایند کودکان گفته و یا نوشته می‌شوند.در هر نقطه‌ای از کشور قصه‌های مربوط به فرهنگ خودشان رواج بیشتری دارد. مثلاً آذربایجانی‌ها قصه حسین کرد شبستری می‌خوانند و خراسانی‌ها بیشتر از داستان‌های شاهنامه داستان سرایی می‌کنند.

معمولاً در شب‌های یلدا بزرگ فامیل به دیوان حافظ تفالی می‌زند. گرفتن فال حافظ شب یلدا به این ترتیب است که مخاطب فال نیت کرده و بزرگ مجلس این جمله یا شبیه به این را می‌گوید: «ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی…»

یلدا از شب‌هایی است که اعضای خانواده‌ها دور یکدیگر جمع می‌شوند و یکی از رسوم ویژه آن، غذاها و سایر خوراکی‌های شب یلدا است که با هم مرور می‌کنیم.

هر شهر و فرهنگی غذای ویژه ای را برای جشن شب یلدا در نظر می‌گیرند. سبزی پلو با ماهی، انار پلو، زرشک پلو، کلم پلو شیرازی و … همه و همه رنگ ویژه ای به این شب می‌دهند و لذت با هم بودن را چندین برابر می‌کنند.

آجیل شب یلدا از خوشمزه‌ترین و البته پرطرفدارترین عناصر این شب و ترکیبی از انواع آجیل و خشکبار است. مغزهایی مثل پسته، گردو، بادام و فندق اجزای اصلی آجیل مخصوص شب یلدا هستند. از قدیم نخودچی و کشمش در بین آجیل شب یلدا وجود داشت؛ غیر از این‌ها گندم و نخود برشته، شاهدانه، تخمه هندوانه و کدو هم جز آجیل‌های شب یلدا بود؛ امروز باسلق و پشمک هم از شیرینی‌های این سفره هستند.

هندوانه: این میوه جز نمادهای اصلی یلدا است و تداعی کننده گرمای تابستان در دل زمستان است. هندوانه هم مثل انار میوه مخصوص سفره یلدا است که علاوه بر سرخی نمادی از خورشید است و یادآور گرمای تابستان و حرارت است. باور بر این بوده که اگر مقداری هندوانه در شب چله بخورند؛ در سراسر چله بزرگ و کوچک، از سرما و بیماری در امان خواهند بود. همچنین هندوانه هم مثل انار از میوه‌های پردانه است و نماد برکت و فراوانی است.

انار: انار میوه اصلی سفره شب یلدا ست. پیشینیان انار را میوه باروری و برکت می‌دانستند. آن‌ها این معنا را از دانه‌های زیاد آن دریافت می‌کردند. همچنین انار به خاطر رنگ قرمزش نماد شادی و خورشید است. در واقع خوردن انار در شب یلدا به خاطر اعتقاد به تأثیر جادوی سرایتی آن بوده است. یعنی آن‌ها با توسل به انار و خوردن آن برکت را از دانه‌های زیاد آن می‌گرفتند و نیروی باروری را در خود افزایش می‌دادند.ا نار و دانه‌های درخشانش از عناصر جدایی ناپذیر یلدا محسوب می‌شوند.

چغندر: یکی از رسوم گذشته تا به امروز پختن چغندر و استفاده آن به شکل لبو در تزئینات سفره یلدا است که نمادی از برکت و روزی است.

میوه‌های پاییزی: از دیگر میوه‌های سفره یلدا می‌توان انواع میوه‌های پاییزی را نام برد. در گذشته به همراه انار و هندوانه، میوه‌های فصلی را هم در سفره می‌گذاشتند. میوه‌هایی مثل پرتقال و انواع مرکبات، سیب، خرمالو، گلابی و حتی لبو و کدو تنبل می‌توانند جایی در سفره یلدا داشته باشند.

سفره شب یلدا، یکی از اصلی‌ترین کارهایی است که باید در تاریخ شب یلدا انجام شود. این سفره نماد شب یلدا است و اجزای مختلفی در آن قرار می‌گیرد:

میوه و سبزیجات: میوه‌های پاییزی، زینت‌بخش سفره شب یلدا هستند. انار، که نماد اصلی شب یلدا است، در مرکز سفره قرار می‌گیرد. سایر میوه‌های یلدایی مثل خرمالو، مرکبات، کدو حلوایی و … نیز در سفره شب چله قرار دارند. سبزیجاتی مثل باقالی پخته و لبو هم در کنار میوه قرار داده می‌شود. بسیاری از افراد میوه خشک را هم بخشی از خوردنی‌های شب چله می‌دانند.
آجیل: آجیل یلدا، یکی دیگر از نمادهای شب چله است. آجیل یلدا شیرین است و شامل ۴ مغز اصلی یعنی گردو، بادام، پسته و فندق است. مغزها به صورت خام و غیر بو داده مصرف می‌شوند و در کنار آن برگه زردآلو، کشمش و نخودچی هم قرار داده می‌شود.

غذای شب یلدا: غذای شب یلدا معمولا با انار پخته می‌شود. غذاهایی مثل آش انار، انار پلو، اناردون و اناربیج در شب چله طرفدار دارد. اما در بسیاری از فرهنگ‌های غذای اصلی شب یلدا، سبزی پلو با ماهی است.

یکی از آداب شب یلدا، تفال به دیوان حافظ است. معمولا در تاریخ شب یلدا بزرگان خانواده دیوان حافظ را می‌خوانند یا به آن تفال می‌زنند. به علاوه بسیاری از افراد شاهنامه‌خوانی در شب یلدا را کاری ضروری می‌دانند. از آن‌جایی که شاهنامه به دست فردوسی نوشته شده و او یکی از شاعران حافظ ادبیات فارسی است، شاهنامه‌خوانی در جشن یلدا خالی از لطف نیست.

درست کردن خنچه یلدایی برای تازه عروس هم یکی از رسم‌های ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی است. در تاریخ اولین شب یلدا بعد از ازدواج دختر و پسر، خانواده داماد با تهیه خنچه به خانه آن‌ها رفته و برای عروس هدایایی می‌برند. این هدایا در سینی یا طبق‌های بزرگ قرار داده شده و تزیین می‌شود. تزیین خنچه یلدا سابقا توسط مادرشوهر و اعضای خانواده داماد انجام می‌شد. برای تزیین سفره یلدا و خنچه یلدا از میوه های پاییزی، سبزیجات، ماهی تازه، آجیل، گل طبیعی و … استفاده می‌شود.

بهترین هدیه شب یلدا برای عروس، یک باکس گل یلدا است که علاوه‌بر کادو، زیبایی و نماد شب یلدا را هم در دل خود داشته باشد. اما یکی از معایب استفاده از گل‌های معمولی شاخه بریده این است که تنها تا پایان شب چله دوام می‌آورند و به زودی نشاط خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل به شما پیشنهاد می کنیم از گل رز جاودان برای هدیه به عزیزانتان استفاده کنید.